نگاهی اجمالی به کارت های سری Radeon RX 400

کارت  گرافیک Radeon RX 480 را میتوان اولین محصول رده بالای سری Radeon RX 400 نامید که چندی پیش در مراسم PC Gaming Show به نمایش درآمد و اعلام شد برای پردازش تصاویر رزولوشن ۱۴۴۰p و بازی های واقعیت مجازی «VR» طراحی و تولید شده و با کارت گرافیک Radeon RX 470 همراه خواهد بود که برای بازار هدف ۱۰۸۰p طراحی شده است. همینطور در این مراسم نسخه ای از Radeon RX 460 نیز برای MOBA به تایید رسید.

خانم لیزا سو «Lisa Su» مدیر عامل AMD تایید کرده کارت گرافیک RX 460 نهایتاً مصرف برقی معادل ۷۵ وات بر ساعت خواهد داشت و برای اتصالش به هیچ کانکتور برق اضافی نیاز ندارد. این مدل احتمالاً به سه خروجی تصویر DVI، HDMI و DisplayPort تجهیز میشود. اما یک رده بالاتر به RX 470 میرسیم که با اسم رمز پولاریس ۱۰ عرضه میشود و از نظر سطح PCB با RX 480 قابل مقایسه است و از یک کانکتور ۶ پینی برای تامین برق این کارت استفاده شده است.

با توجه به توضیحات فوق؛ اگر به خطر داشته باشید، پیش از این و در دو مقاله مفصل «بررسی اولیه کارت گرافیک AMD Radeon RX 480» و «Baffin ،Banks ،Weston؛ با کد رمز کارت های نسل بعد AMD آشنا شوید» در مورد اسامی رمزی همچون پولاریس ۱۰ و ۱۱ توضیحات مفصلی دادیم که هر کدام مربوط به کدام کارت های گرافیکی میشود. حالا AMD تایید کرده کارت هایی با اسم رمز پولاریس ۱۰ و ۱۱ وجود خارجی دارند و طی خبری اعلام کرده است که پولاریس ۱۰ از ۳۶ واحد محاسباتی «Compute Units» یا CU و پولاریس ۱۱ نیز از ۱۶ واحد محاسباتی «Compute Units» برای پردازش محاسبات خام استفاده میکند.

مشخصات رسمی کارت های سری AMD Radeon RX 400

	Radeon RX 480	Radeon RX 470	Radeon RX 460
اسم رمز	Polaris 10 XT	Polaris 10 PRO	Polaris 11
لیتوگرافی	۱۴nm FinFET	۱۴nm FinFET	۱۴nm FinFET
پردازنده های جریانی	۲۳۰۴	معلوم نیست	معلوم نیست
کلاک هسته	۱۲۶۶ مگاهرتز	۱۲۰۶ مگاهرتز	معلوم نیست
محاسبات خام	۵.۵ ترافلاپس	معلوم نیست	معلوم نیست
حافظه ویدئویی	۴/۸ گیگابایت GDDR5	معلوم نیست	معلوم نیست
گذرگاه حافظه	۲۵۶ بیت	۲۵۶ بیت	معلوم نیست
سرعت حافظه	۲۰۰۰ مگاهرتز	۱۷۵۰ گیگاهرتز	معلوم نیست
پهنای باند حافظه	۲۵۶ گیگابایت بر ثانیه	۲۲۴ گیگابایت بر ثانیه	معلوم نیست
حداکثر توان مصرفی (TDP)	۱۵۰ وات بر ساعت	معلوم نیست	۷۵ وات بر ساعت

معماری ستاره قطبی ۱۱ یا همان «Polaris 11» به طور ویژه برای کارت های رده پایین «Entry-level» و میان رده «Mid-range» سری Radeon RX 400 طراحی و تولید شده که تعداد واحدهای محاسباتی اش این موضوع را تایید میکنند. این بهترین و جذاب ترین تصمیمی است که AMD طی سالیان اخیر اتخاذ کرده است. بدین معناکه AMD Polaris 10 و AMD Polaris 11 اسم یا برند کارت های جدید AMD است که قرار است بر پایه ریز معماری GCN 4.0 و در سری Radeon RX 400 منتشر شود.

کارت های AMD Polaris 10 با اسم رمز «Ellesmere» به عنوان یک کارت رده بالا «High-end» و AMD Polaris 11 هم با اسم رمز «Baffin» به عنوان یک کارت میان رده «Mid-Range» عرضه میشود. بنابراین Radeon RX 480 را میتوانیم یک کارت گرافیک رده بالا بدانیم که با اسم رمز «Ellesmere» معرفی شده و در مقاله ««بررسی اولیه کارت گرافیک AMD Radeon RX 480»» در موردش توضیحات خوبی ارائه دادیم. این توضیحات بدین معناست که به غیر کارت گرافیک فعلی، اگر امسال کارت گرافیکی دیگری از سری Polaris «ستاره قطبی» عرضه شود؛ یک محصول میان رده «Mid-Range» خواهد بود.

این موضوع نشان میده که در سال جاری خبری از کارت های رده پایین «Entry-level» و حرفه ای «Enthusiast» نخواهد بود، ولی در سال ۲۰۱۷ و ۲۰۱۸ میلادی میتوانیم شاهد معرفی کارت های حرفه ای «Enthusiast» مبتنی بر AMD VEGA 10 با اسم رمز «Greenland» و کارت های نسل بعدی AMD NAVI 10 باشیم که در مقاله «نقشه راه تراشه های گرافیکی AMD تا سال ۲۰۱۹» در موردش توضیحات کاملی دادیم. در واقع از این تاریخ به بعد؛ عدد «۱۰» نمایانگر کارتی رده بالا «High-end» در رده محصولات گرافیکی AMD و مخصوصاً سری Radeon RX 400 خواهد بود.

[su_note note_color=”#f5f7f7″]بررسی اولیه کارت گرافیک AMD Radeon RX 480[/su_note]

اما کارت های گرافیک با اسم رمز «Baffin» یا AMD Polaris 11 بر اساس بُرد (board) مدل C981 تولید میشوند و این بدین معناست که این تراشه گرافیکی جانشین تراشه های گرافیکی مبتنی بر فیجی «Fiji» نخواهد بود. بنابراین و با توجه به مدل جدید نام گذاری و بُرد (board) مدل C981 این کارت ها میتوانیم مدعی شویم که دیگر نباید شاهد نسخه های نوسازی شده کارت های قدیمی در سری جدید باشیم و از اساس با نسل جدیدی از کارت های گرافیک AMD طرفیم که میتواند رقابت و جذابیت بسیاری به بازار کارت های گرافیکی ببخشد.

نکته جالب اینجاست که مشخص شده Radeon RX 480 با اسم رمز الزمر (Ellesmere) دقیقاً از همان حافظه های بهبود یافته GDDR5X استفاده شده در مدل های جدید هاوایی (Hawaii) استفاده کرده است. حافظه هایی که در کارت گرافیک GTX 1080 انویدیا هم استفاده شده و خبری از نسل دوم حافظه های معروف به HBM نیست. لازم به ذکر است؛ معمولاً روال کاری معرفی کارت ها در برخی مواقع اینطور است که با اسم رمزی که در مورد بُرد (board) آنها منتشر میشود میتوانیم از ماهیت آنها باخبر شویم.

در واقع بُرد (board) ها در هر نسل و هر کارتی به صورت یکتا تولید میشوند تا امکان سفارشی سازی آنها فقط با تایید تولید کننده مرجع (مثلاً AMD و انویدیا) صورت بگیرد. به همین دلیل وجود بُرد (board) مدل C981 نشان میدهد کارت هایی که قرار است با این بُرد (board) عرضه شوند از اساس با کارت های مبتنی بر اسم رمز فیجی «Fiji» (منظور سری R9 Fury است) متفاوت هستند. البته Radeon RX 480 بر پایه بُرد D009 تولید شده و یک بُرد کاملاً یکتا برای کارت های رده بالایی با اسم رمز الزمر (Ellesmere) محسوب میشود.

[su_note note_color=”#f5f7f7″]Baffin ،Banks ،Weston؛ با کد رمز کارت های نسل بعد AMD آشنا شوید[/su_note]

روش ریبرند یا همان نوسازی کارت های نسل قبل در نسل جدید در هر دو کمپانی انویدیا و AMD با یک روال خاصی هر ساله دنبال میشد. ولی فعلاً در سری جدید (یعنی سری ۱۰۰۰ انویدیا و سری ۴۰۰ AMD) خبری از ریبرند شدن نسخه های قدیمی با اسمی جدید نیست. اگر مطالب ما را دنبال کرده باشید، قبلاً گفتیم که تراشه هایی با اسم رمز Grenada مبتنی بر تراشه گرافیکی Hawaii میباشند و از طرفی آنتیگوا (Antigua) نیز همان تراشه Tonga است. ترینیداد (Trinidad) نیز همان تراشه Pitcairn XT و Tobago هم نام رمز تراشه های مبتنی بر سیلیکون Bonaire است که همگی آنها در کارت های گرافیک سری AMD Radeon 300 مورد استفاده قرار گرفتند.

ولی در سری Radeon RX 400 فعلاً خبری از این کپی کاری ها نیست، اما گفته شده در نسل پولاریس «Polaris» کارت های رده پایینی «Entry-level» داریم که احتمالاً قرار است با اسم رمز تایید نشده وستون «WESTON» و بانکس «BANKS» عرضه شوند. این تراشه ها از ۲ گیگابایت حافظه گرافیکی GDDR5 استفاده میکنند و شایعات نشان میدهد قرار است با اسم رمز وستون «WESTON» دو کارت رده پایین به نام رمز X3 و PRO S3 داشته باشیم که هر دوی آنها از ۲ گیگابایت حافظه گرافیکی GDDR5 استفاده میکنند که احتمالاً در کلاک ۴۵۰۰ مگاهرتزی تنظیم شده است.

کارت های گرافیک سری جدید Radeon RX 400 کمپانی AMD از عملکرد بسیار بالایی در بازی های آینده برخوردارند و ارتباط بسیار نزدیکی با رابط های برنامه نویسی «API» به کار رفته در کنسول های بازی دارند. AMD معتقد است با این سری، سازندگان میتوانند محتوای بسیار با کیفیتی را بر روی هر دو پلتفرم PC و کنسول های خانگی ایجاد کنند. این تراشه ها از یک کلاس کنسولی بسیار با کیفیت هم برخوردارند که برای نوت بوک ها در نظر گرفته شده و از قدرت پردازشی بسیار بالایی استفاده میکند و به طور ویژه برای نوت بوک های مخصوص گیمینگ کوچک طراحی شده است.

[su_note note_color=”#f5f7f7″]با AMD Polaris آشنا شوید؛ نسل بعدی معماری تراشه های گرافیکی AMD[/su_note]

سری RX از جدیدترین فناوری های گرافیکی برای تراشه های سری موبایلی خودش هم استفاده میکند که همین موضوع موجب شده تا با عملکرد و کیفیتی برابر با کنسول های خانگی روی موبایل مواجه شویم، با این تفاوت که میزان بهره وری مصرف برق بسیار کمتری در تراشه های موبایلی ولی تقریباً با همان کیفیت کنسولی دیده میشود. این شرایط بدین معناست که طرفداران نوت بوک های گیمینگ من بعد میتوانند با نوت بوک هایشان به راحتی عناوین مختلف را با رزولوشن ۱۰۸۰p و به صورت ۶۰ هرتزی تجربه کنند.

پولاریس ۱۱ با ۳۶ و پولاریس ۱۰ با ۱۶ واحد محاسباتی

همانطور که گفتیم؛ تایید شده سیلیکون هایی که بر پایه اسم رمز پولاریس ۱۰ عرضه میشوند از ۳۶ واحد محاسباتی «Compute Units» معادل ۲۳۰۴ پردازنده جریانی «Stream Processors» استفاده میکنند،این موضوع در حالی است که سیلیکون برادر کوچکترش یعنی پولاریس ۱۰ از ۱۶ واحد محاسباتی، معادل ۱۰۲۴ پردازنده پردازنده جریانی استفاده میکند که این مقدار ۱۰۱۰ عدد کمتر از برادر بزرگش است. به گفته AMD معماری پولاریس «Polaris» حدود ۲.۸ برابر عملکرد بهتری در هر وات مصرفی به نسبت معماری به کار رفته در کارت گرافیک Radeon R9 270X را ارائه میدهد.

در مورد پولاریس ۱۱ اطلاعات دقیقی در دست نیست، اما اطلاعات جدید نشان میدهد که شاید با سری جدیدی از تراشه های گرافیکی موبایلی به نام RX طرف باشیم که جایگزین تراشه های قبلی با پسوند R میشوند و شاید هم  این سری با پسوند یا پیشوند M4 معرفی شوند. البته AMD تایید کرده کارت های گرافیک جدیدی که بر پایه سیلیکون پولاریس ۱۱ تولید میشوند به صورت Radeon RX 480M نام گذاری خواهند شد. بنابراین به نظر میرسد M پسوند اصلی تراشه های سری موبایلی پولاریس باشد. تراشه های بهینه ای که نهایتاً ۳۵ وات بر ساعت انرژی مصرفی دارند و برق بسیار کمی مصرف میکنند.

[su_note note_color=”#f5f7f7″]نگاهی به کارت گرافیک ۱۵۰۰ دلاری AMD Radeon Pro Duo[/su_note]

مقایسه سیلیکون های پولاریس ۱۰؛ تونگا (Tonga)؛ تاهیتی (Tahiti)

	پولاریس ۱۰	تونگا (Tonga)	تاهیتی (Tahiti)
نام رمز دوم	Ellesmere	Antigua و Amethyst	ندارد
لیتوگرافی	۱۴nm FinFET	۲۸ نانومتری	۲۸ نانومتری
مساحت ویفر (Die)	مشخص نیست	۳۶۶ میلیمتر مربع	۳۵۲ میلیمتر مربع
تعداد واحد محاسباتی	۳۶	۳۲	۳۲
پردازنده جریانی	۲۳۰۴	۲۰۴۸	۲۰۴۸
گذرگاه حافظه	۲۵۶ بیت	۲۵۶ بیت	۳۸۴ بیت
حداکثر توان مصرفی (TDP)	۱۵۰ وات	۱۹۰ وات	۲۵۰ وات
کارت های گرافیک این سیلیکون	Radeon RX 480 Radeon RX 470	Radeon R9 285 Radeon R9 380(X)	Radeon HD 7970 Radeon R9 280(X)

ولی حالا که صحبت از وات شد باید اشاره کنیم Radeon RX 470 از حداکثر مصرف برقی معادل ۱۱۰ وات بر ساعت برخوردار است و از ۸ گیگابایت حافظه ویدئویی استفاده میکند و از نظر امتیازات انجام شده در تست های ابتدایی، نمره ای مشابه کارت گرافیک R9 390 را بدست آورده است و به همین دلیل است که در تست های ابتدایی منتشر شده از این کارت توسط AMD شاهد حضور R9 380 نیز  هستیم. قدرت محاسباتی خام تراشه های پولاریس ۱۰ کمی بیش از ۵ ترافلاپس اعلام شده، این در حالی است که تراشه های پولاریس ۱۱ میتوانند تا ۲ برابر قدرت پردازشی بیشتری در محاسبات خام Single-Precision داشته باشند.

PCB یکسان در AMD Radeon RX 480/RX 470

چیزی که واضح است و به تایید هم رسیده این است که بُرد «PCB» یا همان سطح سبز رنگدو کارت گرافیک RX 480/RX 470 یکسان است و هر دو مدل بر پایه بُرد مشابهی به نام D009 تولید شده اند که مبتنی بر اسم رمز پولاریس ۱۰ است. در این بُرد «PCB» از ۸ حافظه ویدئویی یک طرفه با مجموع ظرفیت ۸ گیگابایت استفاده شده و از یک کانکتور ۶ پینی با مدار فازی ۱+۶ هم برای تامین برقش استفاده شده که این مقدار کمی بیشتر از مدار فازی ۱+۵ به کار رفته در GTX 1080 است. به هر حال کارت های سری Radeon RX 400 را میتوان جزو جداناپذیری از بازار کارت های گرافیکی دانست که با توجه به ویزگی هایشان میتوانند برای کارت های رده بالای انویدیا دردسرساز شوند.

[su_note note_color=”#f5f7f7″]با بهترین کارت های گرافیک ۲۰۱۶ آشنا شوید[/su_note]

مقایسه سیلیکون های پولاریس ۱۱؛ پیتکارین (Pitcarin)؛ بوناری (Bonarie)

	پولاریس ۱۱	پیتکارین (Pitcarin)	بوناری (Bonarie)
نام رمز دوم	Baffin	Curacao Trinidad Neptune Wimbledon	Tobago Strato Saturn
لیتوگرافی	۱۴nm FinFET	۲۸ نانومتری	۲۸ نانومتری
مساحت ویفر (Die)	مشخص نیست	۳۶۶ میلیمتر مربع	۳۶۶ میلیمتر مربع
تعداد واحد محاسباتی	۱۶	۲۰	۱۴
پردازنده جریانی	۱۰۲۴	۱۲۸۰	۸۹۶
گذرگاه حافظه	۱۲۸ بیت	۲۵۶ بیت	۱۲۸ بیت
حداکثر توان مصرفی (TDP)	۷۵ وات	۱۸۰ وات	۸۵ وات
کارت های گرافیک این سیلیکون	Radeon RX 460 Radeon RX 480M	Radeon HD 7870 Radeon R9 270/370	Radeon HD 7790 Radeon R7 260/360